July 2018

Ngành điều dưỡng học những gì

Hầu hết các bạn học sinh và phụ huynh khi lựa chọn ngành, chọn trường đại học thường chỉ quan tâm đến điểm chuẩn, đến đầu ra mà không thực sự hiểu rõ về ngành học mà các bạn lựa chọn, ví dụ như ngành đó học những gì, chương trình đào tạo ra sao. Đối với những ai có nguyện vọng theo đuổi ngành điều dưỡng có thể cân nhắc đến trường đại học Y khoa Tokyo Việt Nam. Đây là ngôi trường đào tạo ngành điều dưỡng với chương trình và phương pháp giảng dạy tiêu chuẩn quốc tế. Vậy ngành điều dưỡng học những gì? Chương trình học như thế nào tham khảo bài biết sau để biết thông tin chi tiết Xem thêm: Học phí học ngành điều dưỡng Ngành điều dưỡng học ở đâu Du học ngành điều dưỡng 1. Chương trình đào tạo ngành điều dưỡng Chương trình đào tạo ngành điều dưỡng của trường đại học Y khoa Tokyo Việt Nam kéo dài 4 năm. Sinh viên phải tích lũy tối thiểu 142 tín chỉ trở lên. Ngoài những môn bắt buộc, sinh viên có thể học thêm 2 tín chỉ môn học tự chọn. Chương trình đào tạo cụ thể như sau: Học phần cơ sở Học phần chuyên môn ngành tối thiểu Năm thứ nhất Tên học phần Số tín chỉ Tên học phần Số tín chỉ Bắt buộc Tự chọn Bắt buộc Tự chọn Giáo dục thể chất 3 Hình thái học chức năng I 2 Giáo dục quốc phòng – an ninh 8 Hình thái học chức năng II 2 Nguyên lý cơ bản của chủ nghĩ Mác – Lê nin 5 Sinh học hóa 2 Tổng cộng: 6 Tin học 2 Bệnh lý học 2 Tiếng Anh I 4 Bệnh và điều trị I 3 Tiếng Nhật I 2 Bệnh và điều trị II 3 Tiếng Nhật II 4 Vi sinh vật học 2 Tổng cộng 10 Tiếng Nhật A 2 Điều dưỡng cơ bản I 4 Kĩ năng giao tiếp 1 Điều dưỡng cơ bản II 4 Tổng cộng 8 Tổng cộng 20 Năm thứ hai Tư tưởng Hồ Chí Minh 2 Dinh dưỡng học lâm sàng 2 Đường lối cách mạng của Đảng cộng sản Việt Nam 3 Dược lý học 2 Tiếng Anh II 2 Tâm lý học lâm sàng 1 Tổng cộng 5 Tiếng Anh III 2 Điều dưỡng cơ bản III 4 Tiếng Nhật III 2 Điều dưỡng cơ bản IV 3 Tiếng Nhật IV 2 Chắm sóc sức khỏe người lớn I 1 Tiếng Nhật B 2 Chăm sóc sức khỏe người lớn II 5 Tiếng Nhật C 2 Chăm sóc sức khỏe người cao tuổi I 4 Đại cương KHSK thể chất và tinh thần 2 Điều dưỡng tâm thần I 4 Tiếng Anh A 1 Điều dưỡng tâm thần 2 2 Tiếng Anh B 1 Tổng 19 2 Tổng cộng 23 Năm thứ ba Liên kết ngành trong CSSK Chăm sóc sức khỏe y tế phúc lợi xã hội Sức khỏe và môi trường Dịch tễ học – Thống kế Tổng cộng 8 Chắm sóc sức khỏe người lớn III 3 Chăm sóc sức khỏe người lớn IV 3 Chăm sóc sức khỏe trẻ em I 4 Chăm sóc sức khỏe trẻ em  II 2 Chăm sóc sức khỏe người cao tuổi II 4 Nghiên cứu điều dưỡng 3 Tổng cộng 19 Năm thứ tư Khái quát khoa học sự sống 2 Chăm sóc sức khỏe bà mẹ I 4 Đại cương khoa học sinh mệnh 2 Chăm sóc sức khỏe II 2 Điều dưỡng tại nhà I 4 Điều dưỡng tại nhà II 2 Y tế công cộng 4 Điều dưỡng quốc tế 4 Tổng cộng 4 Tổng cộng 20 Tổng cộng : 142 (2) 2. Ngành điều dưỡng học những gì? Với mục tiêu đào tạo cử nhân điều dưỡng có năng lực và đạo đức nghề nghiệp, đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe của mọi người trong nước và quốc tế, trường Đại học Y khoa Tokyo Việt Nam giảng dạy với nội dung mới mẻ, hiện đại tại các đại học y khoa của Nhật Bản. Trong quá trình học, có các giảng viên ưu tú tại Nhật Bản qua giao lưu và giảng dạy. Trong quá trình học, sinh viên được học tập những kiến thức, kỹ năng cốt lõi về chăm sóc sức khỏe cũng như các quy định của ngành y và đạo đức hành nghề y. Không những vậy, sinh viên được trau dồi kiến thức để hiểu và áp dụng nguyên lý điều dưỡng, sử dụng thành thạo các kỹ thuật điều dưỡng. Sinh viên sau khi ra trường có thể công tác tại khoa điều dưỡng các bệnh viện, cơ sở y tế; các tổ chức, hoạt động chăm sóc sức khỏe cộng đồng; lập kế hoạch điều dưỡng; đảm nhận vị trí quản lý, ghi chép hồ sơ bệnh án, … Trường đại học Y khoa Tokyo Việt Nam giảng dạy kết hợp tiếng Nhật và tiếng Anh trong nội dung đào tạo. Sinh viên được học tập tiếng Nhật với mục tiêu tối thiểu đạt chứng chỉ N2 để có thể học tập, công tác tại Nhật Bản. Điều này tạo nên lợi thế lớn cho sinh viên ra trường có thể làm việc tại Nhật Bản cũng như các nước khác. Bên cạnh kỹ năng ngoại ngữ, kỹ năng giao tiếp, kĩ năng tin học cũng được nhà trường kết hợp khéo léo trong nội dung chương trình giảng dạy tại trường. Trường đại học Y khoa Tokyo Việt Nam đang có chương trình giao lưu, hợp tác quốc tế. Hằng năm, nhà trường tổ chức trao đổi sinh viên sang Nhật. Với sinh viên năm tư, trường tạo điều kiện tối đa để thực tập và học tập lấy chứng chỉ điều dưỡng tại Nhật Bản. 3. Ngành điều dưỡng học những môn

Tại sao chọn ngành điều dưỡng

Với nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày một tăng lên của con người, điều dưỡng viên là người giữ vai trò ngày càng quan trọng trong hệ thống chăm sóc sức khỏe, hỗ trợ cho quá trình phục hồi, trị liệu cho bệnh nhân hiệu quả hơn. Đối với các bạn mới tìm hiểu hay đã lựa chọn học ngành điều dưỡng, chắc hẳn bạn vẫn còn nhiều băn khoăn về ngành học này. Bài viết sau sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc tại sao chọn ngành điều dưỡng. Xem thêm: Ngành điều dưỡng học những gì Học phí ngành điều dưỡng hiện nay Ngành điều dưỡng học ở đâu? 1. Thực trạng và khó khăn của nghề điều dưỡng Số lượng điều dưỡng viên chiếm đến 2/3 tổng số nhân lực trong hệ thống ngành y tế, chính vì vậy đây là một vị trí rất quan trọng và cần thiết. Điều dưỡng  viên có trách nhiệm chăm sóc bệnh nhân, kiểm tra tình trạng bệnh nhân và hỗ trợ bác sĩ trong suốt quá trình trị liệu. Điều dưỡng viên không chỉ phải dành nhiều thời gian để theo dõi, chăm sóc từng bệnh nhân mà họ còn phải lắng nghe, chia sẻ với người bệnh trong suốt quá trình điều trị. Bên cạnh đó, áp lực của những người điều dưỡng viên là không hề nhỏ bởi công việc của họ có liên quan đến sức khỏe, tính mạng của con người. Điều dưỡng viên luôn phải duy trì sự tỉnh táo, chuyên nghiệp để thực hiện nhiệm vụ một cách tốt nhất. Cường độ làm việc dày đặc cùng số lượng bệnh nhân lớn sẽ khiến công việc điều dưỡng trở nên vất vả hơn rất nhiều. Mối quan hệ giữa điều dưỡng viên và bệnh nhân cũng là một trong những khó khăn trong nghề điều dưỡng. Họ phải là người biết lắng nghe, thấu hiểu cảm xúc của bệnh nhân cũng như cảm thông với những lo lắng của người nhà bệnh nhân. Điều dưỡng viên phải giữ thái độ hòa nhã, cởi mở và tận tâm với người bệnh. Bên cạnh nhiệm vụ chăm sóc, điều dưỡng viên cũng phải giải đáp các thắc mắc của người bệnh cũng như chia sẻ, động viên tinh thần của họ. 2. Tại sao nên chọn ngành điều dưỡng? Sự khó khăn, vất vả của nghề điều dưỡng đã khiến nhiều bạn trẻ băn khoăn khi lựa chọn ngành học này. Tuy nhiên ngành điều dưỡng vẫn còn rất nhiều thuận lợi dành cho người đi theo con đường này. 2.1 Khan hiếm nguồn nhân lực Ngành điều dưỡng ở nước ta luôn ở trong tình trạng thiếu nhân lực có trình độ chuyên môn cao. Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới, cứ 1 bác sĩ sẽ cần 3.5 điều dưỡng viên. Con số này ở Việt Nam chỉ là 1.9 điều dưỡng viên. Chính vì vậy, cơ hội việc làm ở các vị trí điều dưỡng viên tại bệnh viện hay trung tâm y tế là rất lớn dành cho các sinh viên điều dưỡng sau khi ra trường. Bên cạnh đó, điều dưỡng viên hoàn toàn có thể làm việc tự do hoặc chăm sóc tại nhà cho các bệnh nhân. 2.2 Mức lương hấp dẫn Là một trong những ngành thuộc hệ thống y tế, ngành điều dưỡng có mức lương khá cao. Theo thống kê của Jobstreet Việt Nam năm 2016, ngành điều dưỡng đứng thứ 5 về mức thu nhập dành cho vị trí nhân viên mới tốt nghiệp và nhân viên có từ 1-3 năm kinh nghiệm. Tại Việt Nam, điều dưỡng viên ít kinh nghiệm có thể có thu nhập từ 6-7 triệu đồng/ tháng. Đối với những người làm việc lâu năm, mức lương của họ có thể lên tới 9-10 triệu đồng/tháng. 2.3 Cơ hội làm việc và định cư tại nước ngoài Nhu cầu lớn về nhân lực ngành điều dưỡng không chỉ diễn ra tại Việt Nam mà còn ở nhiều đất nước phát triển khác. Tại Mỹ, các bệnh viện thiếu khoảng 100.000 điều dưỡng viên và con số này tăng lên đến 430.000 người vào năm 2020. Tại Nhật Bản, cứ 5 người Nhật trên 75 tuổi thì có đến 4 người sẽ thiếu điều dưỡng viên chăm sóc vào năm 2025. Chính vì vậy, sinh viên theo học ngành điều dưỡng hoàn toàn có thể làm việc và định cư tại nhiều quốc gia trên thế giới nếu có thể đáp ứng đủ điều kiện tại nước này. 3. Những tố chất cần thiết của 1 điều dưỡng viên Vốn là một ngành nghề đặc thù, ngành điều dưỡng cần những người có tố chất phù hợp. Để theo đuổi được con đường này, bạn không chỉ cần đến kiến thức chuyên môn mà còn phải có những tố chất sau: Tỉ mỉ, cẩn thận: Điều dưỡng viên là những người chịu trách nhiệm trực tiếp về sức khỏe của bệnh nhân. Do đó bạn cần phải là người cẩn trọng tỉ mỉ trong từng hoạt động để chăm sóc tốt nhất cho người bệnh. Bên cạnh đó, sự cẩn thận cũng giúp điều dưỡng viên hạn chế tối đa sai sót khi làm việc. Có khả năng giao tiếp: Ở vị trí của những điều dưỡng viên, bạn cần phải nói chuyện, chia sẻ và thăm hỏi người bệnh. Nó không chỉ là cách để điều dưỡng viên xử lý hiệu quả các tình huống phát sinh mà còn giúp đem tới vui vẻ, sự thoải mái cho người bệnh trong quá trình điều trị. Chịu được áp lực cao: Yêu cầu cao trong công việc cùng cường độ làm việc dày đặc đều khiến các điều dưỡng viên gặp áp lực. Chính vì vậy, khả năng chịu được căng thẳng và xử lý áp lực thời gian sẽ là tố chất cần thiết

Ngành điều dưỡng đại học lấy bao nhiêu điểm

Ngành điều dưỡng đang là một trong những ngành đào tạo được đông đảo các bạn học sinh lựa chọn hiện nay. Với nhu cầu nhân lực lớn, sinh viên tốt nghiệp ngành điều dưỡng có cơ hội việc làm cực kỳ rộng mở. Một trong những vấn đề được nhiều người quan tâm đó chính là thông tin về mức điểm trúng tuyển ngành điều dưỡng của các trường đại học. Bài viết sau sẽ giúp các bạn giải đáp thắc mắc ngành điều dưỡng đại học lấy bao nhiêu điểm một cách chi tiết nhất. Xem thêm: Học phí ngành điều dưỡng Tại sao chọn ngành điều dưỡng Ngành điều dưỡng học những môn gì 1. Ngành điều dưỡng thi khối nào? Điều dưỡng là một ngành quan trọng thuộc hệ thống y tế với nhiệm vụ cung cấp dịch vụ chăm sóc cho cá nhân và cộng đồng. Người làm công việc điều dưỡng sẽ chăm sóc sức khỏe, kiểm tra tình hình bệnh nhân và phối hợp với bác sĩ trong quá trình trị liệu. Với đặc điểm như vậy, ngành điều dưỡng yêu cầu học sinh đăng ký xét tuyển phải có kiến thức sinh hóa cơ bản. Chính vì vậy, theo quy định của Bộ Bộ Giáo dục và Đào tạo, ngành điều dưỡng tại các trường đại học sẽ thi khối B với tổ hợp 3 môn Toán – Hóa – Sinh. Bên cạnh đó, với hình thức thi và xét tuyển thay đổi trong những năm gần đây, các trường đại học còn xét tuyển thêm các tổ hợp môn mở dộng như Toán – Hóa – Anh, Toán – Lý – Hóa hay Văn – Hóa – Sinh. Điều này sẽ giúp tăng thêm cơ hội của các bạn học sinh khi thi vào ngành điều dưỡng tại các trường đại học. 2. Điểm chuẩn ngành điều dưỡng Các ngành liên quan đến sức khỏe con người như Y, Dược đều là một trong những ngành có mức điểm chuẩn cao nhất các năm. Bên cạnh đó, với số học sinh tham gia thi tuyển ngày càng tăng cao, điểm đầu vào của các trường Y Dược luôn ở mức cao. Điều này gây không ít lo lắng, băn khoăn cho những người lựa chọn theo con đường này. Tuy nhiên, điểm chuẩn ngành điều dưỡng không quá cao như các ngành học Y đa khoa hay ngành Dược. Do đó, các bạn học sinh có thể yên tâm hơn phần nào về khả năng trúng tuyển vào chuyên ngành điều dưỡng ở các trường đại học. Mức điểm chuẩn ngành điều dưỡng từ năm 2016 dao động trong khoảng 21 – 24 điểm tùy theo các trường đại học. Trong đó, đại học Y Hà Nội – một trong những trường đại học hàng đầu có điểm chuẩn cao hơn, rơi vào khoảng 24 điểm. 3. Ngành điều dưỡng đại học lấy bao nhiêu điểm? Các trường đại học đào tạo chuyên ngành điều dưỡng hiện nay đều xét tuyển dựa vào kết quả cuộc thi THPT Quốc gia. Riêng đối với trường Đại học Y khoa Tokyo Việt Nam, trường sẽ xét tuyển thông qua hai hình thức đó là xét kết quả THPT Quốc gia năm và xét hồ sơ phỏng vấn. Hình thức xét hồ sơ phỏng vấn sẽ trải qua 2 vòng: vòng 1 là xét học bạ và tham luận về lý do chọn trường, vòng 2 là phỏng vấn trực tiếp thí sinh. Yêu cầu của học sinh để đăng ký xét tuyển theo hình thức này là điểm trung bình học tập 3 năm lớp 10, 11 và 12 mỗi năm phải lớn hơn 7 điểm. Đối với hình thức xét tuyển dựa vào điểm thi THPT Quốc gia, mức điểm cụ thể ở các trường đại học Y Dược uy tín qua các năm như sau: Tên trường Tổ hợp môn xét tuyển Chuyên ngành Mức điểm Đại học Y Hà Nội Toán – Hóa – Sinh Điều dưỡng 24 điểm Đại học Y Dược Thái Bình Toán – Hóa – Sinh Điều dưỡng 22.5 điểm Đại học Y Dược TP.HCM Toán – Hóa – Sinh Điều dưỡng đa khoa Điều dưỡng (chuyên ngành hộ sinh) Điều dưỡng (chuyên ngành gây mê hồi sức 22 – 23 điểm Đại học Y Dược Cần Thơ Toán – Hóa – Sinh Điều dưỡng 22.75 điểm Đại học Y khoa Tokyo Việt Nam Toán – Hóa – Sinh Toán – Lý – Hóa Toán – Lý – Anh Toán – Sinh – Anh Điều dưỡng đa khoa 18 điểm Với số lượng trường xét tuyển cũng như mức điểm chuẩn không quá cao, ngành học điều dưỡng là sự lựa chọn của nhiều bạn học sinh và bậc phụ huynh. Tuy nhiên để đạt được những điểm số này và theo học tại các trường đại học uy tín, các bạn học sinh cần cố gắng ôn luyện cho kỳ thi THPT Quốc gia. Bên cạnh đó, bạn cũng nên tham khảo thông tin tuyển sinh trên trang web chính thức của các trường đại học để lựa chọn địa chỉ đào tạo phù hợp nhất. Bài viết trên đã giúp các bạn học sinh giải đáp câu hỏi ngành điều dưỡng đại học lấy bao nhiêu điểm. Với những thông tin về khối thi và mức điểm chuẩn, các bạn sẽ có cho mình sự chuẩn bị tốt nhất để lựa chọn trường đại học đào tạo ngành điều dưỡng phù hợp. Một môi trường học tập chuyên nghiệp và năng động sẽ là cơ sở cho con đường tương lai của bạn.

Ngành điều dưỡng nên học trường nào

Những ngày này, ngoài điểm số thi cử thì học ngành nào, ra trường có dễ xin việc không đang là câu hỏi mà nhiều phụ huynh và các em học sinh quan tâm. Trong số đó, ngành y nói chung và ngành điều dưỡng nói riêng luôn được biết đến là một trong những ngành được xã hội dành nhiều sự quan tâm, đặc biệt trong các năm gần đây. Tuy nhiên, không phải Quý phụ huynh cũng như các bạn trẻ thật sự hiểu rõ về ngành học thú vị này, còn chưa biết Ngành điều dưỡng nên học trường nào? Xem thêm: Tại sao chọn ngành điều dưỡng Ngành điều dưỡng học những gì Ngành điều dưỡng đại học lấy bao nhiêu điểm 1. Ngành điều dưỡng yêu cầu những kiến thức và phẩm chất như thế nào? Ngành điều dưỡng là một ngành thuộc hệ thống ngành y, nắm giữ vai trò giám sát, kiểm tra, chăm sóc sức khỏe bệnh nhân từ khi bắt đầu quá trình điều trị đến khi phục hồi. Người làm nghề điều dưỡng hay còn gọi là điều dưỡng viên sẽ giúp bệnh nhân của mình xoa dịu nỗi đau cả về thể xác và tinh thần. Để trở thành người điều dưỡng viên tốt, ngay từ khi còn ngồi trên ghế giảng đường, sinh viên cần trau dồi cho mình những phẩm chất đạo đức và kiến thức chuyên môn thật tốt. 1.1 Về kiến thức: Ngành điều dưỡng đòi hỏi kiến thức nền tảng và chuyên sâu về nghiệp vụ như: tìm hiểu và áp dụng nguyên lý điều dưỡng; chẩn đoán và chăm sóc điều dưỡng; quy trình và kĩ thuật điều dưỡng lâm sàng và chuyên khoa; nắm vững các biện pháp bảo vệ và nâng cao sức khỏe cộng đồng;… Bởi vì người điều dưỡng viên có vai trò quan trọng, ảnh hưởng lớn đến hiệu quả quá trình điều trị và phục hồi của bệnh nhân nên họ cần có một vốn hiểu biết sâu rộng về các loại thuốc. Không chỉ là xác định thuốc, kê toa mà còn phải biết đánh giá hiệu quả sử dụng thuốc, qua đó có sự điều chỉnh phù hợp với từng bệnh nhân, từng giai đoạn cụ thể. Người điều dưỡng viên cần là người biết lắng nghe và nắm bắt được suy nghĩ, tình cảm của bệnh nhân. Thực tế, không phải bệnh nhân nào cũng có một trạng thái tinh thần tốt, giúp quá trình điều trị nhanh chóng mà có những bệnh nhân phải chịu sự giày vò nỗi đau tinh thần. Đó là lý do mà người điều dưỡng cần có sự linh hoạt, nhạy bén, nắm bắt được tâm lý bệnh. Suốt quá trình điều trị phục hồi, người y tá cần có kĩ năng đánh giá chính xác tình trạng bệnh nhân, truyền đạt tâm tư nguyện vọng của họ với bác sĩ. Không chỉ ở bệnh viện mà điều dưỡng viên phải thường xuyên tư vấn cho người nhà và bệnh nhân chế độ chăm sóc tại nhà để tránh tình trạng tái bệnh. 1.2 Về tố chất và phẩm chất đạo đức: Ngành điều dưỡng không hoàn toàn là ngành làm theo những nhiệm vụ rập khuôn, máy móc theo chỉ thị của bác sĩ, ngành điều dưỡng cần có sự linh hoạt, nhanh nhạy để phù hợp chăm sóc từng bệnh nhân cụ thể, từng loại bệnh khác nhau. Nếu bác sĩ chữa cái gốc bệnh thì người điều dưỡng đóng vai trò trong việc giảm bớt nỗi đau và hồi phục thể trạng của bệnh nhân. Công việc của điều dưỡng viên rất bận rộn, có đôi khi xảy ra những tình huống bất ngờ, chính vì lẽ đó mà họ phải bình tĩnh, cẩn trọng, thực hiện chính xác nghiệp vụ chuyên môn của mình. Một trong những phẩm chất đạo đức quan trong nhất của ngành điều dưỡng là y đức bởi “lương y như từ mẫu”. Điều dưỡng viên cần có trái tim yêu thương con người, tinh thần trách nhiệm cao, tận tụy với bệnh nhân và lòng trắc ẩn. Đau cùng nỗi đau của bệnh nhân, quan tâm, an ủi bệnh nhân khi họ chịu đau đớn, khó khăn. Bên cạnh đó, người điều dưỡng cần có tác phong nghiêm chỉnh, đúng mực, trang phục gọn gàng, tươm tất. Có như vậy, họ mới có thể lấy được sự tin tưởng, kính trọng từ bệnh nhân. 2. Ngành điều dưỡng nên học trường nào? Bên cạnh việc chọn ngành thì chọn trường sao cho phù hợp với điểm số, nguyện vọng vô cùng quan trọng. Trước khi chọn trường, phụ huynh và các em học sinh cần tìm hiểu kĩ thông tin tuyển sinh và chất lượng đào tạo của trường. Hiện nay có rất nhiều trường trên khắp cả nước đào tạo ngành điều dưỡng.  Bên cạnh những trường công lập lâu đời thì trường Đại học Y khoa Tokyo Việt Nam là một trong những trường đào tạo ngành điều dưỡng với chương trình và tiêu chuẩn hiện đại, tiên tiến mà nhiều bạn nên cân nhắc. Mang trên mình sứ mệnh “đào tạo những cán bộ y tế trình độ cao, giàu lòng nhân ái và sẵn sàng hội nhập với thế giới”, chăm sóc sức khỏe và đem đến hạnh phúc cho cộng đồng, trường Đại học Y khoa Tokyo Việt Nam giảng dạy theo tiêu chuẩn quốc tế với hệ thống trang thiết bị hiện đại, tiên tiến, từ các phòng vi tính, phòng thực hành đến khuôn viên xanh. bet365it cung cấp chương trình đào tạo theo trình độ và kỹ thuật Nhật Bản. Sinh viên học tại trường không chỉ được đào tạo về kiến thức chuyên môn mà còn được rèn luyện kĩ năng mềm như kĩ năng quản lý, kĩ năng tin học, kĩ